انواع شوینده
انواع شوینده های خانگی و صنعتی را بهتر بشناسیم
شوینده ها از جمله موادی هستند که در زندگی روزمره ما نقش بسیار حیاتی ایفا می‌کنند. اهمیت استفاده از شوینده ها در خانه و محل کار به دلایل مختلفی برمی‌گردد. نخستین دلیل، بهبود بهداشت و تمیز نگه داشتن فضای زندگی و کار است. شوینده ها می‌توانند انواع آلودگی ها، میکروب ها و باکتری ها را از سطوح پاک کنند و به حفظ سلامتی افراد کمک کنند.
به خصوص در فضاهای عمومی مانند ادارات و مکان های کاری، استفاده از شوینده های مناسب می تواند از انتشار بیماری ها جلوگیری کند.
در خانه، استفاده از شوینده ها به جهت ایجاد محیطی پاک و ایمن برای خانواده بسیار ضروری است. به عنوان مثال، شوینده های مخصوص ظروف می توانند به از بین بردن چربی و آلودگی ها کمک کنند و شوینده های لباس می توانند به حفظ تازگی و تمیزی لباس‌ها کمک کنند. در کنار این موارد، شوینده های محیطی مانند اسپری های ضدعفونی‌کننده و پاک کننده سطوح نیز برای پاکسازی سطوح مختلف نظیر میز، کاشی ها و دستشویی ها بسیار موثر هستند.
انواع شوینده ها شامل دسته‌های مختلفی هستند که هر کدام وظیفه خاصی دارند. شوینده‌های لباس، شوینده‌های ظروف، پاک‌کننده‌های سطوح، و شوینده های مخصوص سرویس بهداشتی تنها بخشی از این دسته‌ها هستند. همچنین شوینده های صنعتی نیز برای مصارف خاص در کارخانه ها و کارگاه ها به کار می‌روند. این شوینده ها معمولاً قوی‌تر و موثرتر از شوینده های خانگی هستند.
مواد شوینده چیست؟
مواد شوینده به ترکیباتی اطلاق می‌شود که شامل صابون یا سورفاکتانت ها هستند و برای شستشو و تمیزکاری طراحی شده‌اند. این مواد در اشکال مختلفی مانند پودر، قرص‌های یک دوز، مایعات غلیظ، کپسول های مایع و خمیرها عرضه می‌شوند و به منظور تأمین نیازهای مختلف مصرف‌کنندگان در زمینه تمیز کردن، مراقبت از پوست، نگهداری از پارچه و عطرها تولید می‌شوند.
کاربردهای انواع شوینده ها می‌تواند در محیط های خانگی، سازمانی یا صنعتی باشد.
شوینده‌ها به عنوان نوعی سورفکتانت شناخته می شوند که با رقیق شدن در آب، خاصیت پاک‌کنندگی خود را نشان می‌دهند. بیشتر این محصولات شامل آکیل بنزن سولفونات هستند. علاوه بر کاربرد اصلی آنها در تمیز کردن، در برخی موارد به عنوان افزودنی های سوخت و معرف های بیولوژیکی نیز مورد استفاده قرار می‌گیرند. به طور کلی، مواد شوینده نقش مهمی در حفظ بهداشت و پاکیزگی در زندگی روزمره ایفا می‌کنند و تنوع آنها نشان دهنده نیازهای متنوع مصرف‌کنندگان است.
ویژگی‌های مثبت شوینده‌ها
- بهداشت: انواع شوینده ها میکروب ها و آلودگی ها را از بین می‌برند و به حفظ سلامتی کمک می‌کنند.
- تمیزی سریع و آسان: این مواد به ما امکان می دهند تا به‌راحتی و به سرعت محیط مان را پاک سازی کنیم.
- تنوع: وجود انواع مختلف شوینده ها با کاربردهای متنوع به مصرف‌کنندگان این امکان را می‌دهد که طبق نیاز خود انتخاب کنند.
شوینده ها با مواد و فرمولاسیون های متنوعی که دارند، از ابزارهای اصلی حفظ بهداشت و تمیزی در زندگی روزمره ما به شمار می روند. استفاده از محصولات مناسب و آگاهی از مواد تشکیل‌دهنده آن ها می‌تواند به افزایش کیفیت زندگی کمک کند.
انواع شوینده
به طور کلی انواع مواد شوینده و پاک کننده به دسته های زیر تقسیم می شوند:
- مواد شوینده لباسشویی خانگی
- مواد شوینده خشکشویی ها
- مواد پاک کننده سطوح سخت
- شوینده های صنعتی و تجاری
- محصولاتی برای مراقبت و محافظت
- صابون ها
علاوه بر انواع شوینده های خانگی و صنعتی، محصولات ارگانیک و طبیعی نیز به بازار آمده‌اند که می‌توانند جایگزین مناسبی برای شوینده های شیمیایی باشند و به حفظ محیط زیست کمک کنند. این شوینده ها معمولاً فاقد مواد شیمیایی مضر و سمی هستند و برای افرادی که حساسیت دارند یا به دنبال روش‌های طبیعی برای پاکسازی هستند، گزینه‌های مناسبی هستند.
دسته بندی دیگری هم برای انواع شوینده ها وجود دارد که بر اساس ماهیت شوینده است.
- شوینده های مایع:
- مواد تشکیل‌دهنده: این شوینده ها معمولاً شامل سورفاکتانت ها، حلال ها، نرم‌کننده ها، عطرها و مواد نگهدارنده هستند.
- کاربرد: برای شستشوی ظروف، لباس ها و سطوح مختلف استفاده می‌شوند. شوینده های مایع به طور خاص در شستشوی لباس‌ها بسیار مؤثرند.
- ویژگی‌های مثبت: دارای قدرت پاک کنندگی بالا و قابلیت حل شدن آسان در آب هستند.
- شوینده های پودری:
- مواد تشکیل‌دهنده: این نوع شوینده‌ها معمولاً شامل سولفات ها، کربنات ها و انزیم ها هستند.
- کاربرد: بیشتر در شستشوی لباس و سطوح سخت مورد استفاده قرار می‌گیرند.
- ویژگی های مثبت: این شوینده ها معمولاً ارزان‌تر از نوع مایع هستند و قدرت پاک‌کنندگی مشابهی دارند.
- شوینده های جامد:
- مواد تشکیل دهنده: این محصولات عموماً شامل ترکیبات قوی و کنسانتره هایی از سورفاکتانت ها و مواد ضدعفونی کننده هستند.
- کاربرد: به‌خصوص برای شستشوی سطوح و وسایل مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرند.
- ویژگی های مثبت: عمر مفید طولانی‌تر و خطر بروز آلودگی کمتر دارند.
- شوینده‌های مخصوص:
- مواد تشکیل‌دهنده: این شوینده‌ها به طور خاص برای کاربری های خاص طراحی شده‌اند، به‌عنوان مثال شوینده‌های مخصوص شیشه، حمام، فر و غیره.
- کاربرد: برای تمیزکردن سطوح و اشیاء خاص استفاده می‌شوند.
- ویژگی های مثبت: این شوینده ها معمولاً قدرت بالایی در حذف آلودگی‌های خاص دارند و برای حفاظت از سطوح طراحی شده‌اند.
کاربرد شوینده های صنعتی در مصارف خانگی
در میان محصولات شیمیایی خانگی، شوینده های صنعتی به عنوان ابزارهای مؤثر در نظافت و حفظ بهداشت در فضاهای داخلی و خارجی منازل شناخته می‌شوند. کاربرد این شوینده ها در بخش های مختلف منزل به شرح زیر است:
مخصوص آشپزخانه
- در آشپزخانه، انواع شوینده اسیدی و شوینده قلیایی به کار می روند تا سطوح مختلف را تمیز و ضدعفونی کنند. برای مثال، شوینده های قلیایی مناسب برای از بین بردن چربی‌ها در هود، دیوارها و کف آشپزخانه استفاده می‌شوند. همچنین، شوینده های مخصوص گاز و فر برای پاکسازی سطوح آشپزخانه و محلول‌های سفیدکننده به منظور لکه برداری از سینک و ظروف مورد استفاده قرار می‌گیرند. علاوه بر این، شوینده قلیایی با کف ملایم برای شستشوی ظروف و قرص های شوینده برای ماشین ظرف شویی نیز در این بخش کارایی دارند.
تفاوت شوینده مایع و پودر ظرفشویی
- تفاوت های پایه ای در عملکرد، اثر بر ماشین ظرفشویی و سازگاری با محیط زیست در این دو نوع شوینده وجود دارد.
- شوینده های مایع حلالیت بیشتری نسبت به شوینده های جامد در آب دارند.
- این ويژگی باعث می شود که شوینده بیشتر به تمام قسمت های ماشین ظرفشویی برسد.
- این مسئله در مورد ژل ها نیز صدق می کند.
- اغلب بر روی بسته بندی شوینده های پودری دستورالعملی برای استفاده وجود دارد که بیان می کند از آب گرم استفاده کنید.
- این به این دلیل است که حلالیت آن ها در آب کمی ضعیف است؛ مخصوصا اگر آب منطقه شما سخت باشد.
- همچنین این مسئله نشان دهنده آن است که مقدار مساوی از شوینده مایع، نسبت به پودر بیشتر کف می کند و توانایی بیشتری در تمیز کردن دارد.
- هر دو شوینده مایع و پودری از مواد شیمیایی تشکیل شده اند.
- هرچند که مکانیزم پایه پودر و شوینده مایع یکسان است، اما هر کدام برای موقعیت و نیاز متفاوتی مناسب هستند.
- پودرهای ظرفشویی برای لکه هایی که حاوی غذاهای اسیدی و با pH پایین هستند مناسب تر هستند.
- مایع های ظرفشویی برای پاک کردن لکه های چرب تر مورد استفاده قرار می گیرد.
- این مسئله به این دلیل است که مایع بیشتر سطح لکه را می پوشاند و pH آن را خنثی می کند و در نتیجه پیوند آن را با سطح ظرف تضعیف می کند.
- تجمع شوینده های پودری ظرفشویی به راحتی قابل دیدن هستند و با دست کنده می شوند.
- اما پوششی که شوینده های مایع در سطح ماشین ظرفشویی ایجاد می کند، به راحتی قابل دیدن نیست.
- مایع ظرفشویی در صورتی که فشار آب زیاد نباشد، بیشتر امکان دارد که بر روی ظروف باقی بماند.
- اما پودر ظرفشویی با حداقل فشار آب نیز به راحتی از روی ظرف پاک می شود.
شوینده مناسب حمام و سرویس بهداشتی
- در حمام و سرویس های بهداشتی، علاوه بر شامپو و صابون، شوینده های متنوعی برای نظافت این فضاها به کار می‌روند. شوینده های اسیدی به ویژه برای تمیز کردن توالت و روشویی ها مناسب هستند و همچنین برای رفع گرفتگی چاه توالت نیز استفاده می‌شوند. محلول های سفیدکننده به ضدعفونی و پاکسازی لکه ها کمک می‌کنند. مواد ساینده مثل کربنات کلسیم نیز می‌توانند در پودرها و پدهای شستشو یافت شوند. در این بخش، شوینده های مایع یا پودری برای شستشوی لباس ها و شوینده های مخصوص سر و بدن نیز کاربرد دارند.
عالی برای سالن پذیرایی و اتاق ها
- در بخش های داخلی منزل مانند سالن پذیرایی و اتاق‌ها، شوینده ها به شکل‌های مختلفی مورد استفاده قرار می‌گیرند. از شامپو فرش و لکه برها برای محافظت از کف و فرش ها گرفته تا تمیزکننده های مخصوص لوازم الکترونیکی و شوینده های مناسب برای پاک کردن آینه‌ها، همه به بهبود نظافت این فضاها کمک می‌کنند. همچنین، شوینده‌های مخصوص پارکت و کفپوش های چوبی نیز در این زمینه کارایی دارند.
ویژه فضاهای خارجی منزل
- در فضای خارجی منازل و در حیاط، پارکینگ و بالکن ها، شوینده ها به شکل موثری مورد استفاده قرار می‌گیرند. برای مثال، شوینده‌های اسیدی به از بین بردن رسوبات کف حیاط کمک می‌کنند و شوینده های قلیایی برای لکه های روغن خودرو در پارکینگ‌ها به کار می‌روند. همچنین، شوینده های مناسب برای شستشوی مکان زندگی و ظروف حیوانات خانگی نیز در این بخش کاربرد دارند.
انواع شوینده صنعتی
در طبقه بندی کلی، شوینده های صنعتی به سه دسته اصلی تقسیم می‌شوند:
- شوینده های قلیایی
- شوینده های اسیدی
- شوینده های خنثی
هر یک از این دسته ها به زیرمجموعه هایی تقسیم می‌شود که شامل شوینده های قلیایی با کف و بدون کف، و همچنین شوینده‌های اسیدی با کف و بدون کف هستند.
شوینده های اسیدی دارای pH کمتر از ۷ هستند و به طور معمول در حذف رسوبات معدنی و اکسیداسیون سطوح بسیار مؤثر هستند. به طور کلی، شوینده های اسیدی برای از بین بردن مواد ناپایدار مانند نشاسته و کربنات ها مناسب می‌باشند.
از سوی دیگر، شوینده‌های قلیایی دارای pH بالاتر از ۷ هستند و به عنوان پاک‌کننده های قوی چربی در صنایع مختلف کاربرد دارند. با توجه به اینکه اکثر آلودگی ها اسیدی هستند، این نوع شوینده‌ها در حذف آلاینده های آلی مانند روغن و چربی بسیار مؤثر عمل می‌کنند. معمولاً در فرآیندهای نظافتی، از شوینده های قلیایی به تنهایی یا به صورت ترکیبی با شوینده های اسیدی استفاده می‌شود.
شوینده های خنثی که pH آنها تقریباً برابر با ۷ است، به عنوان شوینده های چندمنظوره شناخته می‌شوند و برای انواع کارهای نظافتی مناسب هستند. این شوینده ها معمولاً در محصولات مختلفی مانند شوینده های ظرفشویی به کار می‌روند و از جمله آنها می‌توان به سدیم لوریل سولفات و سدیم دودسیل بنزن سولفات اشاره کرد. این مواد به دلیل ویژگی‌های خاص خود، به عنوان گزینه‌های کارآمد در صنعت شوینده‌ها شناخته شده‌اند.
