» مطالب » رسپی ها » بیوگرافی نجف دریابندری
رسپی ها

بیوگرافی نجف دریابندری

اردیبهشت 27, 1403 90305

نجف دریابندری نویسنده و مترجم ایرانی و صاحب تألیفات و ترجمه‌های متعدد است. حوزه‌ی آثار منتشرشده از او به گستردگی ترجمه تا آشپزی‌ است. وفاداری به سبک ویژه‌ی نویسنده و دقت بر جزئیات متن، نگاهی هوشمندانه و انتقادی به ترجمه و تبحر در زبان‌های مبداء و مقصد، آثار دریابندری را بسیار خواندنی کرده‌اند. از جمله ترجمه‌های برجسته‌ی او می‌توان به «وداع با اسلحه» از ارنست همینگوی و «گور به گور» از ویلیام فاکنر اشاره کرد.

بیوگرافی نجف دریابندری

نجف دریابندری فرزند ناخدا خلف دریابندری زاده چاه‌کوتاه و مادرش مریم زاده بوشهر است. سال تولد نجف دریابندری، ۱۳۰۸ در آبادان آورده شده‌است. به گفته خودش در سال ۱۳۰۷ در محله حمام جرمنی آبادان زاده شده، اما سال تولد در شناسنامه‌اش ۱۳۰۸ نوشته شد.[دورهٔ ابتدایی را در مدرسه ۱۷ دی گذرانده و وارد دبیرستان رازی آبادان شد.او در سال سوم دبیرستان تحصیل را رها کرد و به دنبال کار رفت.

حضور انگلیسی‌ها در تأسیسات نفتی آبادان و رفت و آمد آنان در سطح شهر و کاربرد آن زبان، وی را به یادگیری زبان انگلیسی علاقه‌مند ساخت به گونه ای که این زبان را به‌طور خودآموز با تماشای فیلم‌های زبان اصلی برای کارمندان انگلیسی شرکت نفت و گفتگو با انگلیسی‌ها آموخت.

نجف دریابندری از همان سنین نوجوانی مطالعه را آغاز کرد. در ابتدا سعی می‌کرد مانند نویسندگانی که به آن‌ها علاقه داشت، دست به قلم شده و نویسنده‌ی بزرگی شود. سبک نوشتاری صادق‌های بزرگ ادبیات فارسی، هدایت و چوبک، را تقلید می‌کرد و می‌کوشید داستان بنویسد. اما پس از مدتی از این کار صرف‌نظر کرد.

علاقه‌ی نجف دریابندری به زبان انگلیسی و داستانِ آموختن این زبان جالب‌ توجه است. تجدیدی در درس زبان انگلیسی در سال سوم دبیرستان و انگیزه گرفتن از معلمش که آن را بسیار خوب درس می‌داد، سالن سینمایی به نام «تاج» در نزدیکی محل زندگی‌اش که فیلم‌های زبان اصلی روی پرده نمایش می‌داد، استخدام در شرکت نفت آبادان و هم‌کلامی با کارمندان غیرفارسی‌زبان این شرکت موجب شد به یادگیری زبان انگلیسی علاقه‌مند شود.

نجف دریابندری در اداره‌ی انتشارات شرکت نفت مشغول به کار شد. در آنجا با افراد برجسته‌ای نظیر محمدعلی موحد، ابراهیم گلستان، ابوالقاسم حالت و بسیاری دیگر از اشخاصی آشنا شد که بعدها به شخصیت‌های تأثیرگذاری در فرهنگ و ادب ایران تبدیل شدند. نجف دریابندری در ابتدا، به ترجمه‌ی اخبار می‌پرداخت. سپس وارد بخش سینمایی روزنامه‌ی «خبرهای روز» شد. در روزنامه، خلاصه و شرحی بر فیلم‌های در حال اکران در سینما می‌نوشت. نوشته‌های او بسیاری را با سینمای غرب و نگاه عمیق‌تر به آثار هنری آشنا کرد که از جمله‌ی آنان می‌توان به ناصر تقوایی اشاره کرد. تقوایی در مراسم تقدیر و بزرگداشت نجف دریابندری چنین گفته است: «خلاصه‌ی داستان فیلم‌ها که برگرفته از نگاه نجف بود، به من تربیتی در تماشای فیلم داد. من فیلم‌ها را از دیالوگ‌هایی که رد و بدل می‌شد، نمی‌فهمیدم. من فیلم را از ساختارش می‌فهمیدم و این مثل یک میراث از همان دوران برای من باقی ماند.»

نخستین ترجمه

نجف دریابندری در سال ۱۳۳۱ نخستین اثر خود را که برگردان کتاب وداع با اسلحه، نوشتهٔ ارنست همینگوی بود، برای چاپ به تهران فرستاد. او این این کتاب را از ابراهیم گلستان گرفته و دیگر به او پس نداده بود.

زندان

نجف دریابندری همزمان با چاپ این کتاب در سال ۱۳۳۳ به دلیل عضویت در حزب توده ایران در آبادان دستگیر شد. او تا پای اعدام رفت اما در نهایت به زندان محکوم شد. و پس از یک سال به زندان تهران منتقل شد. نجف دریابندری در زندان به مسائل فلسفی علاقه‌مند شد و در آن مدت، کتاب تاریخ فلسفه غرب اثر برتراند راسل را برگردان کرد که بعدها توسط انتشارات سخن به چاپ رسید. وی پس از تحمل چهار سال زندان، در سال ۱۳۳۷ آزاد شد و به کارهای گوناگونی روی آورد. پس از زندان، رابطه او با حزب توده پایدار نماند.

آزادی و کار

نجف دریابندری در نهایت به عنوان سردبیر در مؤسسه انتشارات فرانکلین مشغول به کار شد. در آنجا به برگردان آثار ادبی رمان‌نویسان و نمایشنامه‌نویسان سرشناس آمریکایی پرداخت و کتاب‌هایی همچون پیرمرد و دریا اثر ارنست همینگوی و ماجراهای هاکلبری فین اثر مارک تواین را برگردان کرد.

دریابندری مدت ۱۷ سال با مؤسسهٔ فرانکلین همکاری کرد و در حدود سال ۱۳۵۴ همکاری خود را با این مؤسسه قطع کرد. پس از آن برای برگردان متون فیلم‌های خارجی با سازمان رادیو تلویزیون ملی ایران قرارداد بست. پس از انقلاب ۱۳۵۷ ایران از این کار نیز کناره گرفت و به‌طور جدی به برگردان و نویسندگی پرداخت. از جمله نوشته‌های وی می‌توان به برگردان کتاب‌های یک گل سرخ برای امیلی و گوربه‌گور نوشته ویلیام فاکنر، رگتایم و بیلی باتگیت نوشته ئی.ال. دکتروف، معنی هنر از هربرت رید و پیامبر و دیوانه نوشته جبران خلیل جبران اشاره کرد.

جوایز و افتخارات نجف دریابندری

  • نجف دریابندری به دلیل ترجمه‌ی آثار ادبیات آمریکا موفق به دریافت جایزه‌ی تورنتون وایلدر از دانشگاه کلمبیا در آمریکا شد.
  • در تاریخ دهم مرداد سال 1396، کمیته‌ی ملی ثبت میراث ناملموس، ضمن تجلیل از جایگاه بزرگ نجف دریابندری در ادبیات و فرهنگ ایران، نام او را به‌عنوان «گنجینه‌ی زنده‌ی بشری در میراث خوراک» در فهرست حاملان میراث ناملموس (نادره‌کاران) به ثبت رسانید. این افتخار به دلیل نگارش کتاب «مستطاب آشپزی، از سیر تا پیاز» به وی اهدا شد. ماجرای نگارش این کتاب نیز در نوع خود جالب توجه است: محمد زهرایی (مدیر فقید انتشارات کارنامه) شبی مهمان نجف دریابندری بوده و او، برای مهمان خود، خوراکی مکزیکی از دست‌پخت‌های خودش درست کرده است. زهرایی سر میز شام به او پیشنهاد می‌کند تا اگر دریابندری موافق است، از او حمایت شود و کتابی جامع در این حوزه بنویسد. پشتیبانی مرحوم زهرایی و همسرش، مرحوم فهیمه راستکار، موجب می‌شود تا پس از هشت سال پژوهش‌‌های میدانی، این کتاب توسط نجف دریابندری گردآوری و منتشر شود.

نام نجف دریابندری بر خیابانی در تهران نشست

اعضای شورای پیشین شهر تهران در ۳۰ خرداد سال جاری (۱۴۰۰) و در طی سیصدوسومین جلسه شورای شهر تهران بررسی صورت‌جلسه کمیسیون نامگذاری و تغییر نام اماکن و معابر عمومی شهر تهران را در دستور کار خود قرار دادند و نام تعدادی از معابر عمومی تهران را به نام شهدا و نیز بزرگانی از عرصه فرهنگ و هنر از جمله نجف دریابندری، نویسنده و مترجم نامدار ایران زمین تغییر دادند؛ اما تعویض تابلوی خیابان استاد نجف دریابندری تا چند روز پیش انجام نشده بود که بالاخره این اقدام رقم خورد و نام یکی از بهترین مترجمان ایران بر این تابلو نشانده شد.

به این نوشته امتیاز بدهید!

امتیاز 5.00
admin

admin

خیلی چیزها دست به دست هم دادن تا به فکر راه انداختن این سایت بیفتم، که مهمترینش عشق من به آشپزی و شیرینی پزی بود. کمکت میکنم با همون مواد اولیه ای که در منزل داری بهترین غذاها و شیرینی ها رو درست کنی

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

  • ×
    ورود / عضویت